Waar moet je op letten bij de keuze voor een mediator? Misschien heb je te maken met een conflict, denk je dat mediation kan helpen om tot een oplossing te komen, en zoek je een mediator die je kan begeleiden. Of misschien stelt de andere partij voor om mediation in te zetten, en wil je weten hoe je een goede keuze voor een mediator maakt. We zetten vier vragen op een rij die je helpen bij het maken van die afweging.
Het is belangrijk dat je weet dat de keuze voor mediation altijd vrijwillig is. En de keuze voor een mediator is dat ook. Je beslist dus zelf of je aan een mediation wil deelnemen, en je hebt zeggenschap over wie de betrokken mediator gaat zijn. Bij mediation gaat het erom dat je zelf stappen zet om tot een oplossing voor het conflict te komen, en dat je ervaart dat je daar de regie over hebt. Dat begint dus al bij de keuze voor de mediator.
1) Hoe weet ik of de mediator de juiste kwaliteit biedt?
Iedereen mag zich mediator noemen: het is een vrij beroep. Hoe weet je dan of je mediator wel de juiste opleiding en ervaring heeft? Er zijn meerdere kwaliteitsregisters waarvan het register van de Mediatorsfederatie Nederland (MfN) het meest bekend is. De MfN houdt een kwaliteitsregister bij met alle getoetste en gekwalificeerde mediators die je kunnen begeleiden bij het zoeken naar oplossingen voor uiteenlopende conflicten. MfN-mediators hebben een erkende opleiding afgerond, hebben een theorie-examen en een assessment afgelegd, en moeten voldoen aan bepaalde ‘onderhoudseisen’. Zo moeten ze natuurlijk regelmatig als mediator optreden, blijven trainen en bijscholen, en deelnemen aan intervisie en peer review. De keuze voor een MfN-mediator biedt je dus de zekerheid van een professionele mediator die up to date, ervaren en bekwaam is.
2) Hoe weet ik of de mediator past bij dit conflict?
Er zijn veel verschillende type conflicten (zakelijke conflicten, samenwerkingsconflicten, arbeidsconflicten, familieconflicten etc.). Conflicten doen zich voor in verschillende sectoren (zorg, overheid, onderwijs, bedrijfsleven etc.). Wij menen dat er conflictsituaties zijn waar specifieke kennis en ervaring van de mediator een belangrijke rol kan spelen. Denk dan bijvoorbeeld aan conflicten die mediagevoelig zijn, conflicten in een politieke context, de dynamiek van de boardroom, kwesties over ongewenst of grensoverschrijdend gedrag. Het kan helpen als de mediator specifieke juridische kennis heeft bijvoorbeeld bij echtscheidingen. Wij raden aan om een kennismakingsgesprek te voeren met één of meerdere mediators en vragen te stellen over diens achtergrond, ervaring met type conflict, kennis van de sector, de taal en de cultuur en – heel belangrijk - om te bekijken of er een klik is. En als je niet zelf partij bent bij het conflict, zorg er dan voor dat er een intakegesprek is met de betrokkenen.
3) Wat is de werkwijze van de mediator?
De aanpak kan per mediator verschillen. Aspecten waar je op kunt letten zijn: Biedt de mediator gelegenheid tot vrijblijvende kennismakingsgesprekken? Dat helpt immers om een weloverwogen keuze te kunnen maken. Werkt de mediator met individuele intakes? Dat maakt verschil in de beginfase van het proces, of je de mogelijkheid hebt gehad om 1 op 1 met de mediator te spreken. Maakt de mediator verslagen van mediationbijeenkomsten? Het is geen verplichting om verslagen te maken en het verschilt per mediator hoe men daar mee omgaat. Hoe gaat de mediator om met adviseurs, advocaten en hulppersonen aan tafel? In hoeverre heeft de mediator 1 op 1 contact tijdens de mediation (caucus)? Sommige mediators doen dat nooit, anderen zetten het juist in als effectieve interventie. Biedt de mediator - indien nodig - een hybride vorm van mediation (online en live gesprekken)? Werkt de mediator landelijk en kan de mediator zelf in een geschikte locatie voorzien? Werkt de mediator flexibel? Dat wil zeggen ook in de avond en/of het weekend etc. Hoe zorgt de mediator voor schriftelijke vastlegging van de gemaakte afspraken? Kortom, van alles om op te letten.
4) Hoe kom ik samen met de andere partij tot een keuze voor de mediator?
De keuze voor mediation is vrijwillig en dat geldt ook voor de keuze voor de mediator. De betrokkenen dienen bovendien samen een keuze voor een mediator te maken. Het opdringen van een mediator van eigen keuze is uit den boze. Juist in een conflictsituatie ligt dat gevoelig en moeten alle betrokkenen vertrouwen ervaren in het proces. Mocht je dus zelf al een mediator op het oog hebben, stel dan eerst de vraag of de andere betrokkene(n) zelf een voorkeur heeft.
Het is belangrijk keuzevrijheid te ervaren en een keuze uit verschillende mediators te kunnen maken op basis van bijvoorbeeld een cv of profiel of een kort persoonlijk kennismakingsgesprek. Hier zijn verschillende situaties denkbaar: alle betrokkenen komen met een voorstel voor een (of meerdere) mediator(s), de organisatie komt met meerdere cv’s, de organisatie kiest een bureau en de betrokken kiezen daarbinnen een mediator.
Werkwijze van de mediators van Kyden
Alle mediators van Kyden zijn MfN-registermediator. Wij werken volgens de modellen en richtlijnen van de MfN, dus met MfN-mediationovereenkomst, -reglement en gedragsregels.
Stap 1: intakegesprekken
Voorafgaand aan de eerste gezamenlijke mediationbijeenkomst worden afzonderlijke, vertrouwelijke intakegesprekken met de deelnemers gevoerd, desgewenst online. Het intakegesprek is bedoeld om kennis te maken, om informatie te delen over het mediationtraject en voor de deelnemers om in vertrouwen met de mediator te kunnen delen wat er speelt en hoe men ten opzichte van mediation staat. Als er voldoende draagvlak is voor mediation en de deelnemers vertrouwen hebben in de mediator, kan de eerste mediationbijeenkomst plaatsvinden.
Stap 2: eerste mediationbijeenkomst
Aan het begin van de mediation wordt de mediationovereenkomst door de deelnemers en de mediator ondertekend. Daarna gaat de mediation echt van start.
Stap 3: vervolgbijeenkomsten
Het aantal mediationbijeenkomsten is op voorhand niet vast te stellen. De ervaring leert dat meestal 2 tot 5 mediationbijeenkomsten plaatsvinden.
Stap 4: Vastleggen van afspraken
Als de deelnemers tot afspraken zijn gekomen, zorg de mediator ervoor dat deze worden vastgelegd in een concept-document. Als er overeenstemming is over de inhoud van het document, wordt het definitief gemaakt. De afspraken zijn pas bindend als de definitieve versie van het document door beiden is ondertekend.
Kruisbestuiving tussen verschillende disciplines
De mediators van Kyden werken niet alleen als mediator, maar ook als vaardighedentrainer, (team)coach en consultant op het gebied van conflictmanagement. Dat zorgt voor kruisbestuiving en een brede blik, en helpt om juist die middelen en vaardigheden in te zetten waarmee de betrokkenen echt geholpen zijn. Dat kan betekenen dat we naar aanleiding van de kennismaking aanraden om voor teamcoaching of dialoogsessie te kiezen in plaats van mediation. We kunnen ook de organisatie helpen met advies op het vlak van conflictmanagement. Daarbij kijken we wat de organisatie nodig heeft in het kader van preventie om conflicten vroegtijdig te signaleren en op te lossen.
We praten graag met je verder
Bij Kyden beschouwen we onszelf echt als sparringpartner voor mensen die informatie zoeken bij de keuze voor een mediator. We voorzien je van helpende informatie, zodat jij een weloverwogen keuze kunt maken. Je kunt dan ook altijd vrijblijvend contact opnemen met onze collega Ellen van Gestel om je vragen voor te leggen.
Ook interessant
Gerelateerde artikelen